ENGELLİ/SAĞLIK SORUNU OLAN ADAYLAR VE SAĞLIK DURUMU/ENGEL BİLGİ FORMUNUN DOLDURULMASI
Engelli/sağlık sorunu olan adaylar başvurularını bir başvuru merkezinden yapacaklarsa, bir üniversite veya devlet hastanesinden alacakları sağlık raporlarının onaylı bir örneğini ve doldurdukları Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunu başvuru merkezine giderken yanlarında bulundurmalıdır. Başvuru ne şekilde yapılırsa yapılsın (ister bireysel olarak İnternet aracılığıyla, isterse bir başvuru merkezi aracılığıyla), adaylar başvuru süresi içinde sağlık raporlarının onaylı bir örneğini ve sağlık/engel durumlarını belirten dilekçelerini, Aday Başvuru Kayıt Bilgilerinin bir fotokopisi ekinde ÖSYM’ye ulaştırmak zorundadır.
Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formu için Tıklayınız
ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi Giriş için Tıklayınız için Tıklayınız
Bu belgeler başvuru merkezlerine teslim edilmemeli, doğrudan ÖSYM’ye gönderilmelidir. Bu işlem; daha önceki yıllarda engelli olarak sınava başvuran ve raporları kabul edilen adaylar için de, engel durumlarında bir değişiklik olmasa dahi, aynen geçerlidir. Adayların başvuru bilgileri bölümünde yer alan Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunu ve bu formun doldurulmasına ilişkin açıklamaları dikkatle incelemeleri, başvuru işleminde sağlık durumu/engel bilgilerinin doğru şekilde sisteme kayıt edildiğinden emin olmaları ve yukarıda istenilen belgeleri mutlaka başvuru süresi içerisinde ÖSYM’ye ulaştırmaları gerekmektedir.
Sürekli engel/sağlık sorunu olan adaylardan bu bilgiler sonraki sınavlarda kullanılmak üzere alınacak ve arşivlenecektir. Böylece, sağlık/engel durumunda değişiklik olmayan adaylardan başvuracakları diğer ÖSYM sınavlarında yeniden sağlık raporu istenilmeyecektir. (ÖSYM gerek duyduğu durumlarda yeniden rapor isteme hakkını saklı tutar.)
Bu raporlarda belirtilen engel dereceleri ÖSYM'nin görevlendireceği ilgili Komisyon tarafından incelenecek, adayların engelleri nedeniyle ayrı bir sınav salonunda sınava alınıp alınmayacakları bu incelemelerin sonuçlarına göre belirlenecektir. ÖSYM'nin görevlendireceği ilgili Komisyon tarafından raporları kabul edilmeyen adaylar sınava başvuran diğer adaylar gibi işlem göreceklerdir. Raporları Merkezimize ulaşan ve kabul edilen adaylar, engel durumlarına göre uygun şekilde ayrı salonlarda sınava alınacak ve gerekli ise kendilerine okuyucu/işaretleyici yardımı verilecektir. Bu adayların Sınava Giriş Belgelerinde “Engelli Salonu” yazılı olacaktır.
Engelli adaylar sınavda, kendilerinin kullanacağı özel bir gerece zorunlu olarak ihtiyaç duyuyorlarsa bu ihtiyaçları ve kullanacakları gerecin ne olduğu sağlık raporlarında ve dilekçelerinde ayrıntılı olarak belirtilmiş olmalıdır. Rapor ÖSYM'nin ilgili Komisyonunca kabul edildiği takdirde, adaylar bu gereçlerini sınavda kullanabileceklerdir. Bu adayların “Engelli Salonu” yazılı olan Sınava Giriş Belgelerinde sınava getirebilecekleri araç ve gereçler de belirtilmiş olacaktır.
İşitme engelli adayların raporlarında, işitme engelinin tipi (sensörinoral, iletim veya mixt olarak), her bir kulak için ayrı ayrı işitme eşikleri (dB olarak) ve konuşma engellerinin olup olmadığının (ve varsa derecesinin) belirtilmesi zorunludur. Bu adaylar raporlarına işitme testinin imzalı ve onaylı bir örneğini de eklemelidir.
Başvuru işlemleri tamamlandıktan sonra bir sağlık sorunu nedeni ile geçici bir engeli veya özel bir gereksinime ihtiyacı olan adaylar, sınavda yardımcı ihtiyacı olmasa dahi, üzerlerinde/yanlarında sargı, alçı, atel, oturma simidi, ilaç, ek gıda vb. tedavi uygulamaları ile, mazareti ne olursa olsun, “Engelli Salonu” dışında sınava giremezler. Sınav günü bu durumda olacağı raporlarında belirtilen ve raporunu bir dilekçe ekinde, sınavın yapılacağı hafta içerisinde Çarşamba günü saat 17.00.’ye kadar ÖSYM’ye ulaştıran ve raporları kabul edilen adaylar engel durumları göz önünde tutularak “Engelli
Salonunda” sınava alınacaklardır. Engelli adaylarla ilgili bu kurallar İnternet ile bireysel başvuru yapacak engelli adaylar için de aynen geçerlidir.
ENGELLİ ADAYLARA SINAV UYGULAMALARI
GÖRME ENGELİ OLAN ADAYLAR
Görme engelli adaylardan okuyucu yardımı talep eden adaylara; şekil, grafik, tablo, resim gibi görsel verilerin yer aldığı sorular ile karmaşık ifade içeren sorular sorulmaz. Bu adayların, okuyucu ve işaretleyici yardımcı görevlileri verilerek, tekli salonlarda sınava alınmaları sağlanır. Sınav soru ve süre miktarlarına göre belirlenen ölçüde ek süre verilir. Bu adayların soru kitapçığını kendilerinin okumasına izin verilmez. Sınavda okuyucu yardımı aldığı halde soruları kendisinin de okuduğu tespit edilen adayların sınavı geçersiz sayılır.
Soru kitapçığını kendi okuyabilecek durumda olan görme engelli adaylara, talepleri doğrultusunda 9 ya da 14 punto yazı karakterinde yazılmış soru kitapçığı ile işaretleyici yardımı verilir. (Aşağıda örneği verilmiştir.) Soru kitapçığı yazı boyutu büyük olsa dahi, cevap kâğıdı boyutu standart olduğundan, adayların cevap kağıdı işaretleme durumlarını göz ardı etmemeleri gerekmektedir. İşaretleyici yardımı isteyen adaylar tekli, istemeyen adaylar ise toplu salonlarda sınava alınır. Sınavda sadece işaretleyici yardımı alan adaylara, işaretleyici görevli tarafından soruların okunmasına izinverilmez. Sadece işaretleyici yardımı aldığı halde işaretleyici görevliden okuma yardımı aldığı tespit edilenlerin sınavı geçersiz sayılır. Soru kitapçığını kendisi okuyabilecek durumda olan adaylara ek süre verilmez.
Arial, 14 punto örnek:
Engelli olarak sınava başvuran adayların, başvuru süresi içinde sağlık raporlarının onaylı bir örneğini ÖSYM'ye ulaştırmaları zorunludur.
İŞİTME ENGELİ OLAN ADAYLAR
İşitme engelli adaylara, talepleri doğrultusunda işaretleyici yardımı verilir. İşitme cihazları ile sınava alınmalarına izin verilir.
BEDENSEL ENGELİ OLAN ADAYLAR
Engel durumları nedeniyle işaretleyici yardımına ihtiyacı olan bedensel engelli adaylara işaretleyici yardımı verilir. Bedensel engelli adaylardan, sağlık kurulu raporlarında, vücutlarında motor sistem mekanizması yeterli düzeyde gelişmediği için vücut hareketlerine hâkim olamadığı belirtilen CP (Serebral palsi) hastalarından sınavda okuyucu ve işaretleyici yardımı talep eden adaylara, okuyucu ve işaretleyici yardımı verilir.
DİĞER ENGELİ OLAN ADAYLAR
Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunda belirtilen sürekli durumlarda yer alan süreğen hastalık(kronik), dil ve konuşma zorluğu, zihinsel (MR), sınıflanamayan bölümlerini işaretleyen adaylar bu gruptan sayılır. Sağlık kurulu raporları ile RAM raporlarında; dil ve konuşma bozukluğu, yaygın gelişimsel bozukluk (asberger sendromu, otizm, RETT sendromu, dezintegratif bozukluk vb.), özgül öğrenme güçlüğü (Dikkat eksikliği, hiperaktivite, disleksi vb.) ile MR (mental retardasyon) olduğu belirtilen adaylara talepleri doğrultusunda okuyucu ve işaretleyici yardımı verilir. Ruhsal ve duygusal sağlık sorunu (panikatak, depresyon, şizofreni, atipik psikoz gibi) olan adaylar, talepleri doğrultusunda tekli salonlarda sınava alınır. Diyabet hastalarının insülin pompası, şeker ölçüm cihazları, ek gıda ile sınav salonlarına alınmalarına izin verilir. Sürekli sağlık sorunu nedeniyle ilaç kullanan adayların yanlarında ilaç getirmesine izin verilir.
GEÇİCİ ENGELİ OLAN ADAYLAR
Geçici süreli sağlık sorunu veya hamilelik gibi geçici özel durumu olan adayların, ilaç, ek gıda, tuvalet gibi ihtiyaçlarının karşılanmasına ve üzerlerinde/yanlarında sargı, alçı, atel, oturma simidi gibi tedavi uygulamaları ile sınava alınmalarına izin verilir. Bu adaylara normal sınav süresi uygulanarak, talepleri doğrultusunda işaretleyici yardımı verilir. Geçici engeli olan adayların sağlık raporlarında belirtilen rapor bitiş tarihlerini sisteme girmeleri gerekmektedir. Rapor bitiş tarihinden itibaren engel durumları sistem tarafından otomatik olarak kaldırılacaktır.
DİKKAT: Ellerini kullanamadığı için cevap kâğıdında işaretleme (kodlama) yapamayan adaylara sadece işaretleyici yardımı verilir. Sınavda işaretleyici yardımı alan adaylara, işaretleyici görevli tarafından soruların okunmasına izin verilmez. Sadece işaretleyici yardımı aldığı halde işaretleyici görevliden okuma yardımı da aldığı tespit edilen engelli adayların sınavı geçersiz sayılacaktır.
Başvuru aşamasında engelli olduğunu belirten ve başvuru sistemine engelli olarak kaydedilen adayların başvuru süresi içinde, bir üniversite veya devlet hastanesinden aldıkları sağlık raporlarının onaylı bir örneğini ÖSYM’ye ulaştırmaları zorunludur. Bu alanda işaretleme yapan ve başvuru sistemine engelli olarak kaydedilen adayların, başvuru süresi içinde sağlık raporlarının onaylı bir örneği ÖSYM’ye ulaşmadığı takdirde engelli olarak bina/salon atamaları yapılmayacak, bu adaylar sınava engelli aday olarak katılamayacaklardır. Sınava engelli aday olarak girdiği hâlde sağlık raporunun ÖSYM’ye ulaşmadığı tespit edilen adayların sınavı geçersiz sayılacaktır
SAĞLIK DURUMU/ENGEL BİLGİ FORMUNUN DOLDURULMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Sağlık durumu nedeniyle özel ihtiyaçları olan adaylar, sınavlarda bu gereksinimlerine uygun hizmet alabilmeleri için, Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunu doldurmaları ve engel bilgilerinin bu formda belirtildiği şekilde sisteme girilmesi gerekmektedir.
Başvuru Merkezi Aracılığıyla başvuru yapanlar, bu formu durumlarına uygun şekilde doldurarak, başvuru merkezine yanlarında götürecek ve başvurularını Sağlık Raporunu ve Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunu görevliye göstererek yapacaklardır. Başvurusunu bireysel olarak internetten yapacak adaylar ise, Sağlık Durumu/Engel bilgilerinin sisteme girilebilmesi için, bu formu durumlarına uygun şekilde doldurarak aşağıda belirtildiği şekilde ÖSYM’ye göndereceklerdir.
Sağlık Durumu / Engel Bilgi Formu aşağıda yer alan açıklamalara göre doldurulacaktır. Başvurularını Başvuru Merkezi aracılığıyla veya bireysel olarak internetten yapan engeli/sağlık sorunu olan adayların, başvuru süresi içinde, verdikleri bilgileri doğrulayan sağlık raporlarının onaylı bir örneğini ve Aday Başvuru Formu ile Sağlık Durumu/Engel Bilgi Formunu durumlarını anlatan bir dilekçe ekinde “ÖSYM Sınav Hizmetleri Daire Başkanlığı 06800 Bilkent/ANKARA” adresine posta ile göndermeleri veya elden teslim etmeleri zorunludur. Adayların Merkezimize gönderecekleri dilekçelerinin, ilgili sınav kılavuzlarında verilen “Genel Amaçlı Dilekçe” ile uyumlu olması ve bu dilekçelerde Aday İşlemleri Sisteminden alınacak “Evrak Referans Numarası”nın da bulunması gerekmektedir.
Adayların bu açıklamaları dikkatle incelemeleri, başvuru işleminde sağlık durumu/engel bilgilerinin doğru şekilde kayıt edildiğinden emin olmaları ve yukarıda istenilen belgeleri mutlaka başvuru süresi içerisinde ÖSYM’ye ulaştırmaları gerekmektedir. Sürekli engel/sağlık sorunu olan adaylardan bu bilgiler sonraki sınavlarda da kullanılmak üzere alınacak ve arşivlenecektir. Böylece, sağlık/engel durumunda değişiklik olmayan adaylardan başvurdukları diğer ÖSYM sınavlarında yeniden sağlık raporu istenilmeyecektir (ÖSYM gerek duyduğu durumlarda yeniden rapor isteme hakkını saklı tutar.).
ÖSYM’nin ilgili komisyonunca sağlık raporları incelenen ve kabul edilen adaylar, sağlık durumlarına uygun şekilde sınava alınacaktır.
Sağlık raporlarının bir devlet veya üniversite hastanesinden alınmış olması zorunludur.
SAĞLIK DURUMUNA İLİŞKİN BİLGİLER
SÜREKLİ ENGEL GRUBU
Görme, işitme, bedensel, zihinsel gibi kalıcı engele sahip adaylar ile diyabet, astım, otizm, DEHB, dil ve konuşma bozukluğu, ruhsal ve duygusal gibi süreğen veya sınıflanamayan sağlık sorunları olan adaylar bu alanı dolduracaklardır.
Sürekli engel durumuna sahip adaylar bu bölümde, engel durumlarına uygun olan seçenek/seçenekleri işaretleyecekler ve sağlık raporlarında belirtilen yüzdelik oranı ilgili bölüme gireceklerdir. Raporlarında yüzdelik oran olmayanlar bu alanı boş bırakacaklardır. Tam Vücut Engel Oranı: Sürekli engeli olan adayların “Engelli Sağlık Kurulu Rapor”unda belirtilen toplam yüzde oranıdır.
GEÇİCİ ENGELİ OLANLAR
Kaza, hastalık, tedavi, hamilelik, vb. geçici bir sağlık sorunu nedeniyle geçici bir engele veya özel gereksinime ihtiyacı olan adaylar ile yardımcı ihtiyacı olmasa dahi sağlık sorunu nedeniyle üzerinde/yanında alçı, sargı, atel, oturma simidi, splint, ek gıda, ilaç gibi gereksinimlerini bulundurmak zorunda olan adaylar, bu bölümü durumlarına uygun olarak dolduracak ve sağlık raporlarında belirtilen “Rapor Bitiş Tarihi”ni ilgili bölüme gireceklerdir.
ÖZEL DURUMLAR
Sağlık raporlarında bu bölümdeki Yaygın Gelişimsel Bozukluk (Otizm, Asberger Sendromu, RETT Sendromu,vb.) , Özgül Öğrenme Güçlüğü (Disleksi, Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite,vb.) CP Hastası (CP, Serebral Palsi), Ruhsal ve Duygusal Sağlık Sorunları, İlköğretime Başlama Yaşı Öncesi İşitme Engeli Edinmiş gibi bilgiler yer alan adayların, Sürekli Engel Grubunda belirtilen sağlık durumu bilgilerine ek olarak bu bölümü de doldurmaları gerekmektedir.
SINAV UYGULAMASINA İLİŞKİN BİLGİLER
Bu bölümde adaylar, durumlarına ve ihtiyaçlarına uygun olan seçenekleri işaretleyeceklerdir.
SORU KİTAPÇIĞI OKUMA DURUMU
Bu kısım adayın genel okuyabilme durumunu ifade eder. Görme engelli adaylar soru kitapçıklarının kaç punto olacağını buradaki seçeneklerden birini işaretleyerek belirleyecekler. Ayrıca “okuyucu istiyor” seçeneğini işaretleyen adaylara sınavda okuyucu yardımı verilecektir. Herhangi bir işaretleme yapılmadığı takdirde adayın 9 punto (normal) yazı karakterinde yazılmış soru kitapçığını okuyabildiği varsayılacak ve okuyucu yardımı verilmeyecektir.
CEVAP KÂĞIDI İŞARETLEME DURUMU
Cevap kâğıtları standart boyutta, 9 puntodur. Büyük punto kitapçık talebinde bulunan adayların bu durumu göz ardı etmemesi gerekmektedir. Adaylar standart boyutta olan cevap kâğıdına işaretleme yapma durumlarına göre bu alanda ilgili yeri dolduracaklardır.
SINAV SALON TERCİHİ
Bu bölüm, Özel Durumlarda yer alan sağlık sorunları ve sosyal uyum (dikkat eksikliği, hiperaktivite, bazı ruhsal ve duygusal sağlık sorunları, otizm, vb.) nedeniyle ihtiyaç duyulan tekli ya da toplu salon bilgisini içermektedir. Özel Durumlarda belirtilmeyen sebeplerden dolayı tekli salonda sınava girmesi gereken adayların bu durumlarını dilekçelerinde belirtmeleri gerekmektedir. Sürekli veya geçici sağlık sorunu nedeniyle okuyucu ve/veya işaretleyici isteyen adayların sınav yeri atamaları doğrudan tekli salonlara yapılmaktadır.
SINAV SALONUNA ERİŞİM DURUMU
Adayların bu bölümde durumlarına uygun olarak verdikleri bilgiler sınav yeri atamalarında kullanılacaktır. Asansörü olmayan binalara veya giriş kat salonları dolu olan binaların ara katlarına yapılacak atamalar, adayların bu kısımda yer alan “Merdiven Çıkabilir” ve “Merdiven Çıkmakta Zorlanıyor” bilgilerine göre yapılacaktır.
SINAVA GETİREBİLECEK ARAÇ VE GEREÇLER
Bu bölümde adaylar sağlık raporlarında belirtilen ve sınav salonuna getirip kullanmak istedikleri araç ve gereçleri işaretleyeceklerdir. Adayların bu bölümde durumlarına uygun olarak verdikleri bilgiler sınav yeri atamalarında kullanılacaktır.