Pedagojik Formasyon Nedir?

Pedagoji, İngilizce “Pedagogy” kelimesinden gelen "eğitim bilim ve teorisi" anlamını taşıyan bir kelimedir. (bkz: TDK Sözlük)
Formasyon ise İngilizce “Formation” kelimesinin Türkçesi olan “biçimlenme” olarak çevirebileceğimiz bir kelimedir. (bkz: TDK Sözlük)
Kelime anlamlarıyla bakıldığında “Pedagojik Formasyon” eğitim, öğretim verebilmek için sahip olunması gereken biçimlenme, oluşum olarak düşünülebilir. Diğer bir deyişle öğretmen olabilmek için sahip olunması gereken bir eğitimdir “Pedagojik Formasyon” eğitimi. Öğretim metodlarının doğru bir şekilde kullanılması olarak da açıklanabilir. Bu eğitime kısaca “Formasyon” da denilmektedir.

Nasıl Pedagojik Formasyon Alınır?

Ülkemizde eğitim fakültesi mezunları, üniversite eğitimleri esnasında pedagoji dersleri alarak öğretmen olabilecek durumda mezun olurlarken, diğer fakültelerin mezunları isterlerse ayrıca “Pedagojik Formasyon” eğitimi alabiliyorlar.

Önceki yıllarda üniversitelerde açılan 1 ya da 1,5 yıl süren tezsiz yüksek lisans programları ile bu eğitimi alıyorlarken YÖK’ün aldığı bir kararla 2010-2011 eğitim öğretim yılından itibaren pedagojik formasyon, yüksek lisans eğitimi ile değil, sertifika eğitimi ile verilecektir.
2010-2011 eğitim öğretim yılına kadar fen-edebiyat fakülteleri mezunları bu eğitimi alabiliyorlardı.

28.01.2010 tarihli T.C. YÖK kararı gereği, hangi fakülteden ya da bölümden olduğuna bakılmaksızın öğrenci iken ya da mezuniyet sonrası gerekli koşulları sağlayan tüm fakültelerin ve tüm bölümlerin öğrencileri pedagojik formasyon eğitimi alabilecekler.
Geçmiş yıllarda sadece mezuniyetten sonra alınabilen bu eğitim, 28.01.2010 tarihli karar gereği bundan sonra öğrencilik devam ederken alınan ek dersler ile de alınabilecek.

Kısaca Özetlemek Gerekirse:

Eskiden Pedagojik Formasyon Şu Şekilde Alınıyordu:
Lisans eğitimini tamamlayan fen-edebiyat fakültesi mezunları, ALES sınavına girerler ve aldıkları puan yeterliyse üniversitelerin Ortaöğretim Alan Öğretmenlikleri olarak adlandırılan tezsiz yüksek lisans programlarına başvurur ve kabul edilirlerse 1 ya da 1,5 yıl süren bir tezsiz yüksek lisans eğitiminin ardından pedagojik formasyona sahip olup öğretmen olarak atanabilme hakkı kazanırlardı.

2010-2011 Eğitim Öğretim Yılından İtibaren Formasyon Eğitimi Aşağıdaki Gibi Alınacaktır:

Eğer öğrenci iseniz; ağırlıklı not ortalamanız en az 2,5/4 ve alttan başarısız ders sayınız en fazla 2 ise, 5. Yarıyıldan itibaren başlayarak ve toplamda 4 yarıyıla yayılacak şekilde ek dersler (formasyon dersleri) alarak öğrenciliğiniz sırasında aynı zamanda formasyon eğitimi alabileceksiniz.

Eğer mezun iseniz ve lisans mezuniyet ortalamanız en az 2,5/4 ise doğrudan bu eğitimi verebilecek üniversitelere başvurarak mezuniyetinizden sonra da formasyon eğitimi alabileceksiniz.

YÖK, hangi üniversitelerin “Formasyon Eğitimi Sertifikası” verebileceğini her yıl yapacağı kontroller ile belirleyecek ve bu durumda formasyon sertifikası eğitimi verebilecek üniversiteler her yıl değişiklik gösterebilecektir.

İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLER PEDAGOJİK FORMASYON İSTİYOR

Uludağ Üniversitesi (UÜ) İlahiyat Fakültesi öğrencileri, okullardaki Kur’an-ı Kerim, siyer ve temel dini bilgiler derslerine beden eğitimi öğretmenlerinin girdiğini belirterek, ellerinden alınan pedagojik formasyon hakkının geri verilmesini istedi.

Bursa Kent Meydanı’nda toplanan İlahiyat Fakültesi öğrencileri adına açıklama yapan Musa Ahmet Kaya, pedagojik formasyon hakkını aramak üzere bir araya geldiklerini dile getirdi. İlahiyat fakültelerinin kuruluşundan beri müfredatta yer alan eğitim ve pedagojik formasyon derslerinin 28 Şubat tarihinde tepeden inme bir yaklaşımla kaldırıldığını ifade eden Kaya, YÖK’ün üniversitelerin eğitim programına müdahale etmeye devam ettiğini kaydetti.

Kaya, şöyle konuştu: “İlahiyat fakülteleri sadece diyanete hoca yetiştirmeyip milli eğitim bakanlığına da öğretmen yetiştirmektedir. Dolayısıyla pedagojik formasyon verilmesi zorunludur.

İlahiyat fakültesi öğrencileri öğretmenlik haklarından mahrum edilmiştir. Oysa yeni eğitim sistemine bakıldığında geçen yıl uygulamaya konulan seçmeli Kur’an-ı Kerim, siyer ve temel dini bilgiler dersleri verilmeye başlanmış fakat bu dersler okullarımızda ya boş geçmekte yada ehil olmayanlar tarafından ek ders ücreti karşılığında verilmektedir. Örneğin beden eğitimi öğretmeninin siyer dersine, matematik öğretmeninin Kur’an derslerine girdiğini görmekteyiz.

Bunu temin edemeyen milli eğitim müdürlükleri ve okul idaresi, bu dersleri seçen öğrencileri ve ailelerini hayal kırıklığına uğratmaktadır. Ayrıca pedagojik formasyon alamayan ilahiyat öğrencilerinin de mağduriyetinin devam etmesine sebebiyet vermektedir.

“Darbelerle hesaplaşılan bir dönemde en ağır darbeyi yiyen ilahiyat fakültelerinin hakkı neden aranmamaktadır” diye soran Kaya, şöyle devam etti: “Üç günde ilahiyat müfredatını değiştirebilme gücüne sahipken, ilahiyat öğrencileri istiyor, hocaları istiyor, halk destek veriyor, siyasetçiler yanımızda olduğunu söylüyor iken, 20 bin öğretmen açığı ortada olduğuna göre bu sorunun çözümlenmemesinin altında yatan sebepler nelerdir.? Buradan Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencileri olarak siyasetçilere, yüksek öğrenim kuruluna ve bu konuyla ilgili tüm kurumlara sesleniyoruz; ilahiyat öğrencilerinin yıllarca mahrum edildikleri pedagojik formasyon haklarının bir an önce geri verilmesini ve bu haksızlığın bir an önce sonlandırılmasını istiyoruz.

Bununla ilgili yapılan kısa bir açıklama; "ÖSYM tarafından yayınlanan ALES 2013 Sonbahar Dönemi Kılavuzunda, sınavla ilgili Genel Bilgiler, Temel İlke ve Kurallar başlığı altında 1.8. maddede, 'Yükseköğretim Kurulu tarafından izin verilen yükseköğretim kurumlarındaki öğretmenlik sertifika programlarına öğrenci seçme ve yerleştirme işlemlerinde de ALES sonuçları kullanılacaktır. Öğretmenlik sertifika programlarına başvuruda bulunmak isteyenlerin bu sınava girmeleri zorunludur' şeklinde yer almıştır. Bu sınavın sonuçları üç yıl geçerli olduğundan son üç yıl içinde ALES'e girmemiş olanların, programa başvurabilmek için Kasım 2013 ayında yapılacak sınava katılmaları gerekmektedir" ifadelerine yer verildi.

YÖK'ün Pedagojik Formasyon Sertifika Programları için ALES şartı getirmesi, sosyal medyada ise eleştirilere neden oldu. Yapılan yorumlarda, 'ALES'in 2 ay sonra yapılacağı ve bu kadar kısa sürede hazırlanmanın mümkün olmadığı' eleştirisi dile getirildi. Pedagojik Formasyon Sertifika Programları için 'ALES şartının gelecek seneden itibaren geçerli olması gerektiğini' dile getiren katılımcıların, konuyla ilgili YÖK'ü mail yağmuruna tuttuğu ve sosyal medyada örgütlenerek uygulamanın ertelenmesine çalıştıkları belirtildi.

Bu arada YÖK, Pedagojik Formasyon Sertifika Programları için toplam kontenjan sayısının 20 bin olarak belirledi. Başvuruların, ALES 2013 Sonbahar Dönemi sonuçları açıklandıktan sonra alınacağı kaydedilirken, programın uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar, önümüzdeki günlerde YÖK ve ÖSYM web sayfalarından ilan edileceği açıklandı.